Toparbiter voelt zich gewaardeerd bij FC Lisse
Topscheidsrechter Sander de Brito Roque voelt zich welkom op Ter Specke
Al jaren wordt hij gezien als één van de beste, zo niet beste scheidsrechter van de tweede en derde divisie. Maar hoe ziet Sander de Brito Roque zelf zijn rol op het veld? En hoe kijkt hij naar FC Lisse? We spraken hem over de liefde voor het amateurvoetbal, ijdelheid en hoe er op de voetbalvelden wordt omgegaan met zijn homoseksualiteit.
Op de gezichten van de spelers en supporters van FC Lisse ontstaat een kleine glimlach als de KNVB aan het begin van de week de namen van de scheidsrechters bekendmaakt en De Brito Roque bij FC Lisse staat ingepland. Hij staat bekend als iemand die de wedstrijd en spelers goed aanvoelt en alle problemen op het veld oplost. Na de gedane arbeid neemt hij onder het genot van een drankje de wedstrijd nog een keer door met vrijwilligers, supporters en journalisten. Hij wil niets anders: “Voor mij is de top van het amateurvoetbal het summum”, zegt hij dan ook. “De top is een kleine wereld. Sommige teams fluit je drie, vier keer per seizoen. Dan is het logisch dat je elkaar gaat leren kennen. Het geeft wat extra cachet. FC Lisse is voor scheidsrechters een fijne club om te komen. Een van de dingen die Lisse prettig maakt is dat er weinig verloop is. We komen vaak dezelfde mensen tegen. Bestuursleden zitten er al een tijdje en ook de mensen die de club vertegenwoordigen. Dat maakt het vertrouwd om er te komen.”
Gevoel en passie
Het besef dat hij zijn weekenddagen op sportparken met namen als Ter Specke, Nieuw Zuid, Middelmors en Duinwetering ging slijten, kwam op een winderige avond bij een potje in de eerste divisie. Als fluittalent mocht hij als 24-jarige al ruiken aan het profvoetbal. “Dan stond ik als vierde official op vrijdagavond bij Eindhoven en een dag later op de Westmaat of De Krom. Dan vond ik dat laatste leuker, dat pakte mij veel meer. In het betaalde voetbal is het wat afstandelijker, wat zakelijker en het was soms wat gemaakt professioneel. Dan dacht ik: jullie acteren nu het professionele voetbal, maar dat betekent niet dat je niet normaal met elkaar om kunt gaan. Geef mij dan maar de sfeer op en rond de amateurvelden.”
Gevoel en passie zijn begrippen die steeds terugkomen als De Brito Roque het over zijn scheidsrechtersbestaan heeft. Het is het kompas waar hij in het veld op vaart. Bekend als de man die weinig kaarten geeft, trekt hij langs de vaderlandse velden. “Het is niet mijn doel om zo min mogelijk kaarten te geven”, zegt hij daarover. “Ik heb maar één doel en dat is dat die wedstrijd zo soepel mogelijk loopt. Als je dat normaal met spelers communiceert, dan is mijn ervaring dat ze daar goed in meegaan. Inherent daaraan is dat je minder vaak het spel onderbreekt en dus ook minder kaarten geeft. Je moet ook je gevoel in de wedstrijd kunnen leggen en niet telkens fluiten met het spelregelboek in je achterzak. Dat wil niet zeggen dan andere scheidsrechters het minder doen. Ik fluit op mijn eigen manier.”
Toch wil De Brito Roque wel een kanttekening maken. “Ik doe het niet om populair te zijn. Dan had ik zanger moeten worden of acteur”, zegt hij schuldbewust. “Als je bij twijfel een kaart net niet geeft, dan vinden de spelers je een goede scheidsrechter. Want dan mogen ze de week erna weer spelen. Dat besef ik mij terdege. Alleen ik doe het niet om populair te zijn, maar omdat het bij mijn stijl van fluiten past. Ik ga niet marchanderen door bewust geen kaarten te geven. Soms kom ik bij clubs en dan zeggen ze wat negatief: “vorige week hadden we een scheidsrechter die strooide met kaarten”. Dan moet ik ze corrigeren door te zeggen dat het niet fout is. Ik snap dat bij een positief oordeel de balans dan vaak in het voordeel van mij uitslaat, omdat ze mijn stijl prettiger vinden. Dat hoort er wel een beetje bij.”
IJdel
Door het gebrek aan kaarten en het goed leiden van wedstrijden, wordt er vaak de loftrompet gestoken over De Brito Roque. De complimenten aan zijn adres zitten als een warme jas. “Scheidsrechters zijn zo ijdel als de pest”, zegt hij lachend. “Maar je moet ook niet weglopen als het wat minder gaat. Dan moet je in de kantine ook met supporters en trainers praten. Maar ik vind het fijn om terug te lezen als een journalist schrijft dat ik goed heb gefloten. Scheidsrechters lezen en zien alles. Vrijdags voor de wedstrijd neem ik verschillende sites en kranten door. De Bunschoter, Voetbal in de Bollenstreek, alles. Als er iets in de wedstrijd gebeurt, dan wil ik weten waar het sentiment vandaan komt. Op zondag kijk en lees ik alles terug, ook als ik niet heb gefloten.”
Kop van jut
Scheidsrechters zijn vaak de kop van jut. Een beslissing is in het oog van een supporter al snel niet goed. Een scheldkanonnade volgt al snel aan het adres van de man in het zwart. “Dat hoor ik niet als ik op het veld sta”. “Mijn vader gaat vaak mee naar een wedstrijd en die vertelt achteraf wat er gezegd is. Dat had ik dan allemaal niet gehoord en achteraf viel het allemaal wel mee. Daarnaast, op het moment dat je de beslissing maakt, ben je helemaal niet met het publiek bezig, maar met het spel. Je neemt de beslissing en daar reageert het publiek op. Niet andersom. Natuurlijk heb ik wel contact met supporters, bij een vrije trap of corner. Dan zie je ze een VAR-gebaar maken. Maar dat is gewoon met een knipoog. Dan vind ik het leuk om mijn duim op te steken.”
Ook zijn homoseksualiteit wordt volgens de scheidsrechter niet aangegrepen door de supporters. “Ze zeggen dat het iets is uit het betaald voetbal. Dat scheidsrechters daar echt last van hebben. Maar dan denk ik: in het amateurvoetbal kom je op zaterdag in hele gereformeerde dorpen, daar zou het ook heel erg moeten zijn. Het valt allemaal best mee. Het zit hem meer in het ludieke. Ik maak er ook geen geheim van. Ik ben wie ik ben en ik heb me niets om voor te schamen. Als mensen er problemen mee hebben, dan moeten ze dat zelf weten. Ik geloof ook heel erg in, dat hoe je er zelf mee omgaat, er zo ook naar je gekeken wordt. Uiteindelijk kun je dingen zo groot maken als je wilt. Ik hoop gewoon dat spelers, trainers en clubs mij beoordelen hoe ik ben als mens en hoe ik fluit. En dat ervaar ik ook zo.”
Ontvangst
“Als scheidsrechters worden we bij FC Lisse altijd heel goed ontvangen. Bert de Winter is de man die namens Lisse de scheidsrechters ontvangt en hij is een begrip in ons scheidsrechterswereldje. In de week voorafgaande aan de wedstrijd neemt Bert contact op en zo’n 1.5 uur voor de wedstrijd staat hij je op te wachten op de parkeerplaats. Altijd super geregeld! Na de wedstrijd is er vanuit Lisse altijd een presentje voor de arbitrage. Een tas met een grote zak bloembollen en een fles Disaronno gaan steeds mee naar huis. Dat hoeft een club niet te doen maar het is een mooie en warme waardering en tekent de club Lisse ook. Dit soort dingen willen ze ook goed regelen en dat lukt ook!
Bert de Winter gaat na dit seizoen stoppen. Dat gun ik hem aan de ene kant enorm maar ik weet zeker dat wij als scheidsrechters hem gaan missen. Bert is zo’n vertrouwd gezicht en bovendien zelf ook oud scheidsrechter. Dat schept toch een band. Dit seizoen zal ik extra gaan genieten van het drankje na afloop van de wedstrijd samen met Bert in de wetenschap dat het weleens de laatste kan zijn.”
Met dank aan: Matthijs Snepvangers en Omroep West